Τετάρτη 10 Μαΐου 2017

και λίγη θεωρία...




 Μέσα σ' όλους αυτούς τους αιώνες που ο άνθρωπος γράφει από χόμπυ, από ανησυχία, από φιλοσοφική ανάγκη, από καλλιτεχνική ευαισθησία, από στοχαστική διάθεση κλπ έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες. Θεωρίες της λογοτεχνίας και θεωρίες αφηγηματολογίας, μοντέλα που προσπαθούν άλλοτε να ερμηνεύσουν και άλλοτε να καλουπώσουν την έννοια της γραφής.
Ήδη στην αρχαιότητα, από την Ποιητική του Αριστοτέλη μέχρι και το Περί Ύψους του Λογγίνου, είναι προφανής η προσπάθεια να αποδοθεί μία γενικότερη αρχή στην οποία υπακούουν τα αξιοσημείωτα έργα. Κανόνες και συμβάσεις, αισθητικές και λειτουργικές, που υπαγορεύουν στον επίδοξο συγγραφέα-ποιητή ή αποδίδουν τα εύσημα στα ήδη υπάρχοντα κλασσικά έργα. Εμείς εδώ θα θίξουμε μόνο δύο θεωρίες, οι οποίες όμως, δε σχετίζονται με τη στενή θεωρία της λογοτεχνίας. Δε το θεωρούμε καθόλου σκόπιμο, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, να γνωρίζει κανείς θεωρίες και όρους εξειδικευμένους, αν δεν έχει ειδικό επιστημονικό ενδιαφέρον.
 Πριν εκθέσουμε δύο από τις πιο ευχάριστες και χρήσιμες στη πραγμάτευση τους, τόσο για αυτόν που γράφει όσο και γι' αυτόν που διαβάζει, θεωρίες, αξίζει να τονίσουμε ότι οι αριστοτελικοί κανόνες ισχύουν συλλήβδην για τον γραπτό λόγο. Επομένως, μικροί-μεγάλοι ξεσκονίστε λιγάκι τον ορισμό της τραγωδίας. Να θυμάστε ότι έχει καθολική ισχύ.